Eighth blog post

De luizenmoeder. Wie heeft het er niet over? Zelfs in Amerika is er geen ontkomen aan via Nederlandse social media, en gelukkig is het kijkcijferkanon ook via npo terug te zien dus ik heb de serie vandaag eindelijk terug kunnen kijken… “Hallo allemaal, wat fijn dat je er bent! Ben je voor het eerst hier, of ben je al bekend? Stamp met je voeten, zet je handen in de zij. Ik ben Ank en wie ben jij?”

LOL. Gaat inderdaad in je hoofd zitten. Maar nee zeg, wat vre-se-lijk!! Wat absoluut vreselijk dat het zo tenenkrommend herkenbaar is. We lachen er met z’n allen om, en natuurlijk is het heel erg overtrokken en absurdistisch, maar er zit echt een heel duidelijke kern van waarheid in. And you know it!! Deze zo herkenbare wereld van de basisschool, met zijn eigen schoolpleinregels, traktatiebeleid, parkeerbeheer, fietsregels, zwaai-afspraken, hangouders, tienminutengesprekken, (al dan niet) verantwoorde verjaardagstraktaties, klassen app-groepjes, overblijfafspraken, klaaroverdiensten en natuurlijk… luizenmoeders en hun positie helemaal onderaan de hiërarische ladder der ouderlijke schoolfuncties. Nederland koopt – als ik de media moet geloven – nu massaal de posters, mokken, tassen, t-shirts en lijkt al mee-zingend met juf Ank in carnavalssferen te komen. Alaaf! Zo’n scene waarbij juf Ank de ouders toespreekt over het ‘zwaailicht’. Ik zie me als ouder zo weer zitten op een kleuterstoel in de kring, luisterend naar een uitleg over zwaaien voor het raam… LOL! En wat missen wij de easy schoolplein-playdate-deals hier in de VS! Maar, truth be told, nee, de serie schuurt best wel!

Het schuurt bij mij omdat het uitvergroot wat problematisch is. Deze serie spiegelt. We kunnen er als maatschappij eens even heel erg om lachen. Hoog nodig ook! Tegelijkertijd ook ontzettend armoedig. Hoogleraar Irene Costera Meijer beschrijft wat ik voel:

“Omdat het er zo dik bovenop ligt, clichés over afkomst, seksualiteit en vrouwen dermate worden uitvergroot, kunnen kijkers het ineens weer over dit soort gevoelige thema’s hebben zonder dat het pijn doet of de discussie à la minute op de spits wordt gedreven. Op het schoolplein lachen ouders erover, dat het écht niet kan, wat juf Ank allemaal uitkraamt. Dat is mooi, want het vergroot de mogelijkheden om het op lichte wijze over zware onderwerpen te hebben. Tegelijkertijd is het ook precies de reden dat ik de serie gemakzuchtig vind.”

Het is het fenomeen racisme zelf dat belachelijk wordt gemaakt, niet de subtiele uitingen ervan die we allemaal wel eens hanteren. Dat maakt dat mensen zich niet aangesproken hoeven te voelen. Nergens schuurt het, er is nauwelijks ironie te bekennen. De serie houdt ons een goedmoedige spiegel voor, en dat vinden mensen altijd fijn. Het is een programma dat ons lekker laat lachen, maar weinig nieuwe inzichten brengt.” (via Trouw)

Weinig nieuwe inzichten dus. Maar misschien is dat niet waar? Misschien kan deze comedy wel aanzetten tot nieuw inzicht, tot reflectie? Of misschien is een nieuwe carnavalshit wel het hoogst haalbare. Vermakelijk, dat is het zeker. En wat het mij persoonlijk oplevert is dat het me wijst op mijn te-schrijven-blogs over de basisschool waar mijn kinderen nu naartoe gaan in Amerika. De serie zet aan tot nadenken over het Nederlands onderwijssysteem, over de cultuur in onderwijsland, de rol van ouders op school, de rol van scholen ten opzichte van ouders. De rol hierin van bijvoorbeeld lerarenopleidingen. Het laat me kritisch kijken naar de begrippen ouderparticipatie en ouderbetrokkenheid en zorgde ervoor dat ik een artikel van mijn collega’s Adri Menheere en Edith Hooge (Menheere & Hooge, 2010, Ouderbetrokkenheid in het onderwijs) nog eens opzocht. Want hoe zat dat ook alweer met de begrippen en hoe verschilt het van elkaar volgens de literatuur?

“Ouderparticipatie kent een democratisch en een organisatorisch doel. Het democratische doel is ouders zeggenschap te geven over de organisatie en het dagelijks reilen en zeilen in de school en hierover als school ook verantwoording af te leggen. Het organisatorische doel is het genereren van ‘extra handen in school en klas’ om een goed lopende organisatie en educatieve omgeving te creëren. Bij ouderbetrokkenheid staat de vraag centraal hoe ouders hun eigen kind(eren) zo goed mogelijk kunnen ondersteunen bij hun schoolse ontwikkeling en deze vorm kent daarmee een pedagogisch doel, namelijk de afstemming van de benadering van kinderen thuis en op school. Ook kent ouderbetrokkenheid een toerustingsdoel, namelijk het toerusten van zowel ouders als leraren om de onderlinge relatie te optimaliseren ten bate van de schoolse ontwikkeling van het kind.”

In De Luizenmoeder wordt op komische wijze neergezet hoe het eraan toe kan gaan op een school, wat betreft ouderbetrokkenheid. En met geen woord wordt gerept over de inhoud, het onderwijsprogramma, de kwaliteit, et cetera. Het gaat vooral over communicatie van school naar ouders. Geen wisselwerking. Geen daadwerkelijke input van ouders, vooral een reactieve rol. Tenzij je hand-en-spandiensten wilt verrichten… maar wacht, dat was iets anders (participannenkoek!)? Het artikel van mijn collega’s uit 2010 is nog altijd relevant, of misschien zelfs wel relevanter dan in 2010!

Ik weet dat er scholen zijn die het absoluut anders doen. Die ouderbetrokkenheid zelfs hebben weten om te buigen naar effectief educatief partnerschap. Ik hoop dat de serie De Luizenmoeder genoeg schuurt om, naast hard lachen, ook aan te zetten tot samen denken, reflectie, ontwikkeling en vooruitgang. Geïnspireerd door De Luizenmoeder ga ik (nu eindelijk) mijn volgende blog(s) schrijven over de ervaringen op de Amerikaanse privé elementary school waaraan mijn man en ik onze kinderen toevertrouwden. Ik had van tevoren bedacht dat onze kinderen een totaal andere (leer/school)ervaring zouden opdoen puur omdat het een ‘rijke’ omgeving zou zijn, maar de grootste verschillen (tov Nederland) zitten hem helemaal niet in het feit dat een privéschool meer financiële middelen heeft. De grootste verschillen zitten in de wijze waarop deze school erin slaagt om een community te zijn. Een heel heldere missie en visie heeft. Het verschil dat wij zien zit hem in attitude (leading by example door de gehele faculty & staff, naar ouders (en door ouders), naar leerlingen (en door leerlingen), naar eenieder), in helderheid (geen gezwabber LOL, maar heel heldere kaders die voor ieder gelden), vertrouwen en daarmee vooral in educatief partnerschap.

“Thank you for trusting us with your children, giving them to us so freely. Parents are the experts on their children. We are the experts on teaching and learning. Together we can give your child the best learning experience.” (Bob Gregg, Head of School tijdens eerste parents-teachers-bijeenkomst in week 1)

“En dat vinden wij niet raar, maar alleen maar heel bijzonder.” (juf Ank, De Luizenmoeder)

*grinnik*